Graszodenziektes

Hoewel het misschien niet direct duidelijk is voor iedereen, weten echte tuiniers dat gras een levend wezen is. Een levend wezen dat water, zon en lucht nodig heeft en ook ziek kan worden. Gazonziektes zijn een nachtmerrie voor liefhebbers van gezond, fris groen. Een ziek gazon ziet er niet alleen onaantrekkelijk uit, het kan ook afsterven als de ziekte aanhoudt, en dat willen tuinliefhebbers natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Als u hetzelfde wilt doen, willen we u helpen door de meest voorkomende gazonziektes te presenteren. De eerste stap naar genezing is immers altijd een diagnose. Zo gaat dat met levende wezens.

Wortelverbranding op grassprieten

Laten we dus meteen beginnen met het lexicon van gazonziektes. We zullen ze vandaag alfabetisch benaderen, te beginnen met wortelverbranding. Deze gazonziekte komt voornamelijk voor op pas gelegde graszoden en minder vaak op graszoden die al langer liggen. De oorzaken van wortelverbranding zijn overmatige stress, zoals die wordt veroorzaakt door overmatige bemesting, dichte bodemvochtigheid, gazonvilt of langdurige droogte. De ziekte kan het hele jaar door het gazon aantasten en is herkenbaar aan lichte plekken of slijmerige, slap hangende grassprieten. De wortels van de sprieten zijn meestal donker verkleurd en kunnen heel gemakkelijk worden uitgetrokken, vooral bij wortelvraat.

De juiste maatregelen tegen wortelverbranding zijn:

Goed water geven
Stress door droogte vermijden
De doorlaatbaarheid van de bodem optimaliseren
Juist bemesten

Slijmzwam in de grond

Slijmzwam is een parasiet uit de groep van de mycelia. Dit verwijst naar een schimmelnetwerk dat ondergronds groeit en zich voedt met plantenresten die het in de grond vindt. De slijmzwam is zelden aan de oppervlakte te zien met vruchtlichamen, maar valt dan halmen en wortels aan. Het toont zich door paarse, gele of oranje puistachtige druppels op het gazon.

Hulp tegen slijmvorming in het gazon:

Bij een ernstige aantasting moet de grond volledig worden vervangen.
Verwijder altijd bladeren en grasmaaisel.
Bemest op de juiste manier (vooral kalium in de herfst).
Zorg voor een goede doorlaatbaarheid van de grond door te schuren, te verticuteren of te beluchten.

Tip: Lees voor meer informatie onze gids over schimmels in het gazon.

Roestige toppen ontdekt op graszoden

Roestige toppen danken hun naam aan de typische verkleuring van de sprieten, of soms alleen aan de uiteinden van de sprieten. Als ze aangetast zijn door roestige toppen, vertonen ze een kleurenspectrum dat varieert van geelbruin tot roodroze bij een hoog vochtgehalte. Bovendien zijn de stengels bedekt met een schimmelnetwerk dat qua vorm op een gewei lijkt. Roesttoppen kunnen voorkomen binnen een temperatuurbereik van 0 tot ongeveer 30 °C en worden voornamelijk bevorderd door vocht en een tekort aan voedingsstoffen.

Maatregelen tegen roestvlekken in het gazon:

Geef altijd water, afhankelijk van het weer.

Juist bemesten (vermijd stikstof in de herfst).

De grond moet goed gedraineerd zijn (zand, verticuteren of beluchten).

Trim het gazon acuut tot 1/3 van de sprietlengte en verwijder zorgvuldig maaisel en bladeren.

Meeldauw – een van de meest voorkomende gazonziektes

Een van de meest voorkomende gazonziektes in onze streken is meeldauw. Gazons in de schaduw zijn bijzonder gevoelig voor echte meeldauw, maar warme, vochtige gebieden bieden ook goede omstandigheden voor aantasting. Daarnaast zijn overmatig maaien en aanhoudende waterverzadiging gunstige omstandigheden voor de ontwikkeling van echte meeldauw. Theoretisch kan de gazonziekte het hele jaar door voorkomen binnen een temperatuurbereik van 0 tot 30 graden Celsius. Echte meeldauw manifesteert zich in de vorm van katoenwolachtige, witte vlekken op de bovenste gazonbladen, die zich ontwikkelen tot een witte en melige coating naarmate de ziekte vordert.

Maatregelen tegen meeldauw in het gazon:

Zorg ervoor dat de grond goed gedraineerd is (zand, verticuteren of beluchten).

Trim het gazon tot een derde van de lengte van de sprieten.

Zorg voor een betere toevoer van zonlicht, indien mogelijk, bijvoorbeeld door bomen uit te dunnen.

Overweeg om schaduwrijke gebieden te voorzien van een ander type gras.

Kroonvorst in de zomermaanden

Kroonvorst is een gazonziekte die vaker voorkomt in de zomermaanden en zelfs in de warmere weken van de herfst. Als je gazon kroonvorst heeft, zie je dat aan lichtgele vlekken op de bladeren, die naarmate de ziekte voortschrijdt uitgroeien tot stoffige puisten die geel, bruin of oranje kunnen zijn. Later vallen de aangetaste grassprieten af. Kroonroest wordt voornamelijk overgedragen door sporen en veroorzaakt door bepaalde schimmels in het gazon. Ze kunnen zelf de verspreiding bevorderen, bijvoorbeeld door de grasmaaier als sporentransporteur, maar ook mensen, dieren en de wind kunnen de sporen transporteren.

Kroonroest wordt voornamelijk overgedragen door sporen en veroorzaakt door bepaalde schimmels in het gazon. Deze schimmels kunnen zelf de verspreiding bevorderen, bijvoorbeeld door de grasmaaier als sporentransporteur, maar ook mensen, dieren en de wind kunnen de sporen verspreiden. Kroonroest wordt met name bevorderd door stressfactoren zoals te laag maaien, een tekort aan voedingsstoffen of langdurige nattigheid.

Wat te doen bij kroonroest:

Hark de gevallen stengels weg
Herstel kale plekken in het gazon.
Maai het gazon terug tot een derde van de lengte van het maaimes.
Vermijd stressfactoren voor het gazon indien mogelijk, zoals overmatige nattigheid of langdurige droogte.
Bemest het gazon op de juiste wijze.

Heksenkringen in het gazon:

Heksenkringen zijn een gazonziekte die het hele jaar door kan voorkomen, vooral op zanderige en voedselarme bodems. In een vroeg stadium manifesteert de ziekte zich als donkere ringen in het gazon. Later, onder de juiste weersomstandigheden, groeien er vruchtlichamen van dopschimmels. Deze vruchtlichamen zijn echter slechts symptomen van de ziekte, waarvan de oorzaak zich onder de grond bevindt. Dit komt doordat er al geruime tijd een schimmelnetwerk in de grond groeit, dat zich voedt met organische resten zoals hout- of wortelresten in de grond.

Hoe heksenkringen te bestrijden of voorkomen:

Voeg kalium toe in de herfst om heksenkringen te voorkomen.
Verwijder altijd gemaaid gras en bladeren.
Zorg voor een goede drainage van de grond.
Doorbreek het ondergrondse schimmelnetwerk.
Vervang de hele grond in geval van ernstige aantasting.
Geef de aangetaste gebieden intensiever water.

Grijze sneeuwschimmel bij lage temperaturen:

Grijze sneeuwschimmel komt vooral voor in de koude maanden, tussen de late herfst en de lente. Het gedijt goed bij temperaturen rond het vriespunt en in een verzwakte, gestreste en vochtige bodem. Grijze sneeuwschimmel wordt gekenmerkt door lichtbruine tot bruine vlekken die zich tot 50 centimeter kunnen verspreiden. De bladeren van het gazon drogen uit en worden papierachtig. Onder vochtige omstandigheden kan er ook een lichtgrijs schimmelnetwerk ontstaan.

Wat te doen bij grijze sneeuwschimmel op het gazon:

Voorkom het ontstaan van grijze sneeuwschimmel door kaliumbemesting.
Beperk de stikstofbemesting.
Zorg voor een goede bodemdoorlaatbaarheid door te verticuteren, beluchten of zand toe te voegen.
Grijze sneeuwschimmel verdwijnt vanzelf bij temperaturen van ongeveer 20°C en hoger.

Dollarspotziekte in het gazon:

Dollarspot kan optreden bij een gebrek aan voedingsstoffen en buitentemperaturen van 25 graden Celsius of hoger, gevolgd door koele nachten met dauw. Het uit zich voornamelijk in duidelijke, gelige vlekken op het gazon met een diameter tot 10 cm. Bij hoge luchtvochtigheid kan dollarspot ook gepaard gaan met schimmelgroei. Deze gazonziekte kan zich ook ontwikkelen als gevolg van overbelasting van het gazon, bijvoorbeeld door overmatig gebruik van apparatuur of door intensief gebruik door mensen en dieren.

Hoe de dollarspotziekte te bestrijden:

Bemest het gazon op de juiste manier om de ziekte te voorkomen.
Vermijd stress door droogte.
Zorg voor voldoende watergift.
Zorg voor een goede bodemdoorlaatbaarheid door te verticuteren, beluchten of zand toe te voegen.

Bladvlekkenziekte in het gazon:

Bladvlekkenziekte kan worden bevorderd door te diep maaien, ongelijkmatige bemesting of langdurige nattigheid. Het is een veelvoorkomende schimmelziekte in gazons en kan optreden tussen de lente en de herfst, bij temperaturen tussen 10 en 30 graden Celsius, vooral in verzwakte graszoden. Typische symptomen zijn witgele tot bruine vlekken die op de bladscheden en bladeren verschijnen.

Hoe bladvlekkenziekte te voorkomen:

Beperk de watergift.
Verwijder altijd gemaaid gras en bladeren om te voorkomen dat schimmels zich voeden met organisch materiaal.
Bij een acute en onbehandelbare situatie kan het vervangen van de grond noodzakelijk zijn.

Gele tot roodbruine vlekken in het gazon – anthracnose:

Gele tot roodbruine vlekken op het gazon kunnen duiden op eenvoudige droogteschade, maar het kan ook wijzen op de gazonziekte anthracnose. Naast verkleuring vertoont anthracnose ook doornachtige groei op de grassprieten. Deze ziekte kan optreden tussen de lente en de herfst en wordt bevorderd door stressfactoren zoals te diep maaien, langdurige droogte, overmatig vocht en/of een gebrek aan voedingsstoffen. Ook gazonvilt, dat vaak voorkomt in het vroege voorjaar, kan anthracnose bevorderen.

Wat te doen bij anthracnose in het gazon:

Maai het gazon tot een derde van de lengte van het maaimes.
Zorg voor een goede bodemdoorlaatbaarheid door te schuren, te verticuteren of te beluchten.
Geef water afhankelijk van het weer om droogtestress te voorkomen.
Verwijder altijd gemaaid gras en bladeren van het gazon.
Bemest op de juiste manier, vermijd stikstofbemesting in de herfst.